Mắt bị khô và mỏi là tình trạng chung, khá phổ biến và thường gặp đối với dân văn phòng. Hiện tượng này xảy ra khi mắt làm việc quá sức, hoặc tệ hơn là dấu hiệu của một số bệnh về mắt. Vậy nguyên nhân của tình trạng này là gì? Biểu hiện ra sao? Và cách chữa trị như thế nào? Tất tần tật những câu trả lời đều gói gọn trong bài viết dưới đây.
Cùng tìm hiểu nguyên nhân khiến mắt bị khô và mỏi
Nội dung bài viết
Tình trạng khô mắt
Khô mắt là biểu hiện của khá nhiều người, tình trạng này tuy không quá nguy hiểm nhưng sẽ dẫn đến việc bị bỏ mắt, mỏi mắt, hiệu suất làm việc bị giảm sút. Nếu tình trạng khô mắt kéo dài, sẽ ảnh hưởng đến thị lực, thị lực giảm, mắt mờ.
Nguyên nhân
Tình trạng khô mắt diễn ra là do sự mất cân bằng trong khả năng tiết nước và quá trình thoát nước của mắt, khiến mắt bị khô và mỏi. Có nhiều nguyên nhân, trong đó, phải kể đến những nguyên nhân dưới đây:
Nước mắt tiết ra không đủ
Mắt được cấu tạo có các tuyến lệ nằm trong và xung quanh mi mắt, những tuyến này đảm nhận nhiệm vụ tiết nước, làm ướt mắt, giúp mắt không bị khô. Chức năng này của mắt sẽ giảm dần theo độ tuổi, càng lớn, khả năng điều tiết của mắt càng giảm. Hoặc những người mắt bệnh về mắt, khả năng cũng sẽ giảm đi.
Bên cạnh đó, mắt cũng bị tác động bởi các yếu tố khác của môi trường như gió, môi trường ô nhiễm,…Từ đó, mắt trở nên khô hơn. Đặc biệt đối với những người làm việc văn phòng, tính chất công việc thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với máy tính, tốc độ bay hơi của nước mắt tăng lên, dẫn đến tình trạng mắt bị khô và mỏi.
Chất lượng nước mắt kém
Chất lượng nước mắt được quyết định bởi màng phim nước mắt.
Màng phim nước mắt được cấu tạo bởi 3 lớp
Màng phim được cấu tạo gồm 3 lớp theo tứ tự: lớp mỡ, lớp nước và lớp nhầy. Ba lớp này có nhiệm vụ cùng nhau bảo vệ nhãn cầu mắt khỏi những tác động của các yếu tố bên ngoài môi trường.
Lớp mỡ có tác dụng hạn chế sự bốc hơi nước của mắt, giúp mắt luôn ẩm ướt; Lớp nhầy giúp nước mắt được dàn đều trên bề mặt giác mạc. Khi 3 lớp màng phim trở nên bị mất cân bằng, nước mắt sẽ bốc hơi nhanh hoặc không thể dàn phẳng đều trên giác mặt, làm cho mắt bị khô và mỏi mắt.
Ngoài ra, khi bạn mắc các bệnh lý về mắt như viêm bờ mi, trứng cá đỏ,… cũng có thể khiến mắt bị khô. Những bệnh này làm ngăn cản quá trình sản xuất nước của lớp nhầy, gây nên sự xáo trộn đối với lớp nhờn và lớp nhầy.
Biểu hiện
Người bị khô mắt sẽ có những biểu hiện thường gặp sau đây:
- Cảm giác mắt bị khô và mỏi, thấy cộm mắt như đang có sạn trong mắt;
- Mắt bị đỏ, nóng, bỏng rát;
- Bị chảy nước mắt;
- Tầm nhìn trở nên lờ mờ sau khi chớp mắt;
- Giảm thị lực do tình trạng khô mắt ở mức độ nặng, gây tổn thương ở bề mặt nhãn cầu;
Cách chữa trị tại nhà
Khi nhận ra mình bị khô mắt, bạn cũng có thể tự chữa trị tại nhà bằng các biện pháp dưới đây, giúp giảm tình trạng mắt bị khô và mỏi.
Cải thiện mắt khô ngay tại nhà
Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với các tác nhân từ môi trường như gió, khói bụi, ánh sáng,..Khi đi ra ngoài, cần thực hiện các biện pháp bảo vệ mắt khỏi những tác nhân gây hại thông qua việc đeo kính râm.
Tránh để gió từ máy sấy, máy lạnh, quạt,…thổi trực tiếp vào mắt. Không sử dụng thuốc lá hoặc để khói thuốc dính vào mắt.
Tập làm quen việc chớp mắt mắt chậm và đều, mỗi phút khoảng 12 đến 18 lần. Việc này sẽ giúp nước mắt được dàn đều quanh giác mạc, làm ẩm giác mạc. Khi mắt bị khô, hãy nhỏ nước mắt nhân tạo để kịp thời cung cấp độ ẩm và oxy cho mắt.
Nên để mắt được nghỉ ngơi, không tiếp xúc với màn hình máy tính, điện thoại,…quá lâu để tránh mắt điều tiết quá sức. Mỗi ngày nên ngủ đủ từ 7 đến 8 tiếng để mắt được nghỉ ngơi tốt nhất.
Cùng với đó, việc có một chế độ dinh dưỡng hợp lý cũng rất cần thiết. Trong bữa ăn, cần thường xuyên bổ sung các thực phẩm chứa Omega 3 (có nhiều trong các loại cá), Beta Carotene (có trong các loại rau củ màu vàng, đỏ như cà rốt, khoai lang,…). Tăng cường các chất chống oxy hóa để sức khỏe đôi mắt được tăng cường.
Tình trạng mỏi mắt
Mỏi mắt là tình trạng khá phổ biến ngày nay. Mỏi mắt xảy ra khi mắt làm việc nhiều, điều tiết nhiều trong thời gian dài. Tình trạng này có thể biến mất khi mắt được thư giãn và điều tiết phù hợp. Tuy nhiên, nếu kéo dài, đây có thể là dấu hiệu của một số bệnh về mắt.
Nguyên nhân
Mắt bị mỏi được gây ra bởi nhiều nguyên nhân, một trong những nguyên nhân phổ biến như sau:
Khô mắt
Khi cảm thấy mắt bị khô và mỏi thì có thể đây là dấu hiệu của hiện tượng khô mắt. Những nguyên nhân gây ra khô mắt đã được đề cập ở trên như môi trường xung quanh, làm việc nhiều với máy tính, tuổi tác,…Phụ nữ sau thời kỳ mãn kinh cũng thường gặp các vấn đề khô mắt.
Người bị khô mắt sẽ thường xuyên cảm thấy mỏi mắt, bên cạnh đó còn đỏ, nóng rát mắt,…
Mắt bị khô thường sẽ đỏ nóng rát
Hội chứng thị giác màn hình
Khi mắt nhức mỏi kèm theo cảm giác khó đau đầu, khó tập trung, đây là triệu chứng thường thấy của hội chứng thị giác màn hình.
Nguyên nhân chính là do tác động bởi ánh sáng xanh từ màn hình máy tính, điện thoại,… và ánh sáng từ đèn LED, đèn huỳnh quang. Những ánh sáng này tác động, làm tổn thương các tế bào võng mạc, làm chết các tế bào thị giác, làm quá trình điều tiết của mắt trở nên rối loạn, suy giảm thị lực, làm tăng nguy cơ mù lòa.
Đục thủy tinh thể
Mắt mỏi kèm theo mờ, thấy chấm đen, lóe sáng là những dấu hiệu nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể.
Ở giai đoạn đầu, đục thủy tinh thể thường ít có triệu chứng. Người bệnh có thể nhìn thấy mờ, mắt bị khô và mỏi. Chỉ khi đi khám tại các khoa mắt chuyên ngành, bệnh mới được phát hiện.
Đến giai đoạn muộn, bệnh nhân sẽ giảm thị lực, tầm nhìn xa kém, màu sắc bắt đầu không chuẩn. Đặc biệt, lúc này, người bệnh bắt đầu nhìn thấy bóng mờ, chấm đen, có vệt sáng và lóa mắt khi đối diện với ánh sáng có cường độ mạnh.
Thoái hóa điểm vàng
Thoái hóa điểm vàng do ánh sáng nguy hiểm tác động vào đáy mắt, làm tổn thương và làm chết các tế bào võng mạc của mắt. Mắt bị suy yếu dần, dẫn đến bị thoái hóa điểm vàng.
Hình ảnh qua mắt người thoái hóa điểm vàng
Triệu chứng đặc trưng của thoái hóa điểm vàng là hình ảnh bị méo mó, biến dạng, mắt bị mờ vùng trung tâm. Ánh nhìn có điểm mờ đen, nhìn mọi vật đều mờ, nhạt màu, nhìn thành hai hình (song thị) – rối loạn thị lực màu.
Khi mắt bị khô và mỏi kèm theo hình ảnh nhìn méo mó, mờ, song thị,.. thì có vẻ bạn đang có nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng.
Biểu hiện
Khi mắt bị mỏi, bạn sẽ gặp những biểu hiện sau:
- Mắt đau, mắt bị khô và mỏi, hoặc chảy nước mắt;
- Mắt nhạy cảm với ánh sáng;
- Mắt mờ, nhìn thấy song hình;
- Khó tập trung;
- Nhức mỏi lưng, vai, cổ;….
Nếu tình trạng mỏi mắt kéo dài, bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi, mất tập trung, gây khó chịu.
Cách chữa trị tại nhà
Cách chữa trị tình trạng mỏi mắt tại nhà hiệu quả nhất đó là xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh.
Không dụi mắt, rửa mắt với nước sạch hoặc sử dụng thuốc nhỏ mắt. Khi có bụi bẩn, hoặc dị vật bám vào mắt, cần dùng tăm bông lấy ra cẩn thận, nếu dị vật quá lớn, cần đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất. Đeo kính khi ra đường, bảo vệ mắt khỏi các tác nhân gây hại.
Đeo kính khi ra đường giúp tránh những tác nhân gây hại đối với mắt
Hạn chế sử dụng điện thoại, máy tính,.. quá lâu, không tạo điều kiện cho ánh sáng xanh gây hại tác động đến mắt. Khi cảm thấy mỏi mắt kèm theo các dấu hiệu khác, cần cho mắt nghỉ ngơi. Đối với tình trạng nặng hơn, nên đi đến các cơ sở chuyên khoa để được khám, chẩn đoán bệnh.
Khi đọc sách hoặc xem ti vi, làm việc trên laptop, điện thoại,… nên điều chỉnh ánh sáng cho phù hợp với môi trường để bảo vệ mắt, đảm bảo ánh sáng ở mức dễ chịu nhất đối với mắt. Đồng thời, đảm bảo máy có độ phân giải cao để mắt không phải điều tiết nhiều, hạn chế mỏi mắt.
Mắt cần được nghỉ ngơi thường xuyên. Nếu cần phải làm việc, bạn có thể áp dụng quy tắc 20-20-20: Làm việc 20 phút, cho mắt nghỉ 20 giây, nhìn vào vật cách 20 feet (tương đương 6 mét). Khi ngồi, cần giữ vị trí giữa máy và ghế ngồi phù hợp, để có góc nhìn tốt nhất.
Ngoài các biện pháp trên, cần thường xuyên bổ sung các dưỡng chất thông qua thực phẩm hoặc uống vitamin. Sử dụng các loại vitamin có chứa chất chống oxy hóa, giảm mỏi mắt, cải thiện sức khỏe như vitamin A, B, C, E, kẽm, complex,..
Nguyên tắc làm việc trước máy tính để hạn chế mắt bị khô và mỏi
Vì tính chất công việc, phải làm việc nhiều trước máy tính, bạn có thể thực hiện theo các nguyên tắc sau đây để bảo vệ mắt, giúp hạn chế tình trạng mắt bị khô và mỏi:
- Khoảng cách tối thiểu giữa màn hình máy tính và mắt là 50 cm.
- Điều chỉnh vị trí ngồi sao cho mắt cao hơn trung tâm của màn hình máy tình từ 10 – 20 cm.
Tư thế làm việc phù hợp giúp hạn chế tình trạng mắt bị khô và mỏi
- Thường xuyên chớp mắt một cách nhẹ nhàng, đều đặn. Thỉnh thoảng, bạn cũng có thể nhắm chặt mắt, xoay tròn mắt theo một chiều nhất định để mắt điều tiết chất nhờn tốt hơn.
- Thực hiện quy tắc 20 – 20 – 20.
- Thường xuyên đi kiểm tra, khám mắt định kì tại các bệnh viện mắt, cơ sở y tế gần nhất.
Trên đây là những thông tin về tình trạng mắt bị khô và mỏi – nguyên nhân, biểu hiện cũng như cách điều trị tại nhà. Hi vọng đã cung cấp đến bạn đọc những nguồn kiến thức hữu ích về vấn đề của mắt.
